Dünyada İlk Çıkan Gazete
Haber verme arzusunun, insanlık tarihinde ilk çağdan itibaren başladığını görmekteyiz. Son asırlarda arkeolojik araştırmalar neticesinde gazeteye ait belgelerin de bulunduğunu görüyoruz.Dünya’da çıkan ilk gazeteye ait bir belge Mısır’da bulunmuştur. Bundan 3400 yıl önce Nil boylarında bulunan bir tablet, dünyanın ilk gazetesi adını almıştır. Bu gazete kağıt üzerine yazılmış değildir. Bu, bir pişmiş tuğladır. Bunlara Tablet adı verilmektedir. Mısırlılar bu tabletlere günün önemli olaylarını yazmışlar. Bunlar elden ele dolaşmış taş levhalardır.Bu ilk gazete o devirde kutlu sayılan «Sharabe» yani (Gelin Göbeği) şeklinde yapılmıştır. Bu ilk tuğla gazeteden kırk sayı
bulunmuştur. Bunlar da birçok haber yazılıdır. Bir tanesinde «Mısır kraliçesi Tija için yapılmış olan “ZARUKA büyük havuzun inşaatı bitmiştir.”, “Kral arslan avında büyük başarılar kazandı” gibi Mısır Firavunlarından üçüncü Amanofis zamanında da büyük boyda gazete tuğlalar yapılmış, elden ele dolaştırılarak haber verilmiştir.Tuğla gazetelerden başka bir de Papirüsler üzerine yazılı bir gazete de bulunmuştur. Bunun üzerinde de haberler yazılıdır. Bu papirüs gazetelerinin verdiği haber şudur ; Mısır Firavunlarından ikinci Ramses’in yaptıkları tenkid edilerek Firavun eleştirilmektedir. Mısırdan başka, ilk gazetenin Mezopotamya’da devlet kurmuş olan Sümer Türklerinde de mevcut olduğuna ait belgeler bulunmuştu. Arkeologlar Sumerlere ait bir höyüğü açtılar. Yirmi dokuz metre yüksekliğinde olan bir tepeye, halk «Emir Kızı» adını vermektedir. Bu höyüğün içinde bir çok tabletler bulunmuştur. Buradaki bir mabet’in milattan önce 2800 yılında yapıldığı tespit edilmiştir. Bu mabet’in yanında insanlığı hayrete düşüren ilk matbaa bulundu. Sümer Türkleri, ülkelerinde oluşan önemli olayları halka haber vermek, aynı zamanda devletin emirlerini bildirmek için basit bir matbaa icat etmişlerdi : Burada çamurlar üzerine Çivi yazısı ile gazete çıkarılıyordu. Bunlar mühür şeklinde olup kelimeler kabartılmıştır. Yani kalıp yapıldıktan sonra bunun üzerine kağıt makamına geçen çamur tatbik ediliyor, böylece yüzlerce sayı yapılıyor, ülkenin her tarafına gönderiliyordu. Hatta komşu devletlere de gönderilmiştir. Bunlar fırınlanmış tablet gazetelerdi. Bunlar, Mısırla beraber dünyanın “İlk gazetesi” dir. Çinlilerin de pek eski devirlerde gazete çıkardıkları söylenmektedir. Eski Yunanlılarda gazete çıkmamıştır. Fakat günlük olayları Agoralarda münadiler halka bildirirler, bu olayları münakaşa ederlerdi. Yunanlıların tarihi olayları yazdıkları «Avi» ler günü gününe tuttukları “Efemerit” ler gazeteye benzer vesikalardır.Romalılar ise “yıllıklar” hazırlamakta idiler. İlk defa rahipler her yıl olan bitenleri beyaz bir levha üzerine yazarlar, evlerinin duvarına asarlardı. Bunlar ilk haber kaynakları olmuştur. Daha sonra Roma şehrinin dışına da olayları haber vermek üzere “Açta Senatus” adıyla siyasi haberler her tarafa yayılmıştır. ilk defa “Gazete” kelimesi 1536 tarihinde basılan, bir madeni paranın adıdır. Bu sikke Venedik’de basılmıştır. Basılıp satılan gazete, bu sikkenin değerinde olduğu için gazete adı verildi. Kelimenin aslı “gazetate” dır. Fakat, bugünkü manada gazete adı, kağıt ve matbaanın icadı ile başlamıştır. Bunlar gazetenin ilk habercileridir.
Kaynak adres : http://www.tarihin.com/basin-ve-gazetecilik-tarihi/dunyada-ilk-cikan-gazete.html.html
Basın Ve Gazetecilik Tarihi
News
Yorum yapabilmek için giriş yapmalısınız.