Preveze Deniz Savaşı Kısaca
Preveze deniz savaşı, Akdeniz’in Türk denizi olmasını sağlayan deniz savaşı olarak bilinir. Barbaros Hayreddin Paşa’nın Akdeniz’deki faaliyetleri, Avrupalıları tedirgin etmeye yetmişti. Denizci bir millet olan Venedikliler’in giderek sıkışıp kalması ve giderek daha da büyüyen Osmanlı faaliyetleri Papa 3. Paulus’u kutsal ittifak hazırlıklarına yöneltmiştir.
Preveze Deniz Savaşı Nedenleri
Savaşı hazırlayan sebepleri incelemek faydalı olacaktır. Barbaros Hayreddin Paşa, Akdeniz’de sağladığı Türk hakimiyeti ile Kuzey Afrika’nın bazı ülkelerini ele geçirmesiyle, Akdeniz havzası, Osmanlı’nın lehine genişledi. İtalya’nın da kıyı şeridine yapılan saldırılar Papayı tehdit eder büyüklüğe ulaşmıştı. Papa elini çabuk tutarak, İspanyol İmparatorluğu, Venedik Cumhuriyeti, Ceneviz Cumhuriyeti ve Papalık Devleti güçlerini bir araya getirmiştir. Hemen ardından Malta Şövalyeleri’ni toplayarak büyük bir deniz filosu kurmaya başlamıştır. Haçlıların donanmasının Amirali olan Andrea Doria ve Barbaros Hayreddin Paşa’nın, Preveze Deniz Savaşı‘ndan önce de mücadele ettikleri bilinir.
Henüz Osmanlı amirali olma payesi kendisine verilmemişken Hızır Paşa olarak anılan bu büyük Türk denizci, aynı zamanda Osmanlı İmparatorluğu’nun da ilk kaptan-ı deryasıdır (büyük amiral).
Nihayetinde 28 Eylül 1538’de Arta körfezi Preveze açıklarında savaş başladı. Üstün Haçlı donanmasının büyük savaş gemilerinin tam da muharebe alanına yaklaştıklarında rüzgarın kesilmesi nedeniyle hareketsiz kaldıkları ve düzenlerini kaybettikleri görülmüştür. Bu fırsatı değerlendiren Osmanlı donanması küçük ama daha çevik gemilerle ve her biri deneyimli denizcilerden (Turgut reis, Salih reis, Seyit Ali reis) kurulu filosuyla, Haçlıların kale görevi dahi gören gemileri savaş dışı bırakılmışlardır. Barbaros Hayreddin ve tüm reislerinin etkili cephe taarruzu neticesinde Haçlı donanması arkalarına bakmadan kaçmak zorunda kalmıştır.
Preveze Deniz Savaşı Sonuçları
Preveze Deniz Savaşı‘nın sonuçlarını değerlendirecek olursak;
1. Akdeniz tamamen bir Türk denizi haline gelmiştir.
2.Akdeniz üzerinden önemli ticaret rotaları güvenlik altına alınmıştır.
3.Venedik savaş tazminatı ödediği gibi Mora yarımadası ve Dalmaçya kıyıları da dahil olmak üzere bazı kaleleri terk etmek zorunda bırakılmıştır.
4.Osmanlı’nın deniz üstünlüğü 16.yüzyılın sonuna kadar devam etmiştir.
Ayrıca Preveze Zaferine denk gelen 28 Eylül tarihi, Denizcilik günü olarak kutlanır.
News
Yorum yapabilmek için giriş yapmalısınız.