BÜYÜK SELÇUKLULAR (1040–1157)
Büyük Selçuklular 1040 yılında Oğuzların Kınık boyu Tuğrul ve Çağrı kardeşler tarafından Dandanakan Savaşı’nın Gaznelilere karşı kazanılmasıyla İran’da kurulmuştur ve geniş bir egemenlik sahasına sahip olmuşlardır.
Devlet Vezir ve Divan tarafından yönetilmiştir. Ordusu; Hassa ordusu, Ikta Askerleri, Yardımcı kuvvetlerden oluşan sistematik bir yapıya sahiptir.
Resmi dili Arapça, edebiyat dili Farsça, günlük konuşma dili ise Türkçedir. Nizamiye medreseleri, Darüşşifalar (hastane) ve imaretler (aşevi) önemli mimari eserleridir. İslam kültür medeniyetinin gelişimine katkıda bulunarak bilim, sanat ve ticaretin gelişmesinde önemli rol oynamışlardır. Atabeylik kurumunu geliştirmişlerdir. Ikta sistemini uygulamışlar ve Nizamiye medreseleri kurmuşlardır.
Anadolu’nun Türk yurdu olması için mücadele etmişlerdir. Anadolu’nun fethi için 1048 yılında Bizans’a karşı yapılan Pasinler Savaşı başarı ile sonuçlanmıştır. 1055 yılında Tuğrul Bey’in Bağdat seferinden itibaren İslam dünyasının ve Halifeliğin koruyuculuğu (özellikle Şiilere karşı) Selçuklular tarafından üstlenilmiştir. 1071 yılında Bizans ile yapılan Anadolu’nun kapılarını Türklere açan Malazgirt Savaşı ile Anadolu’nun fethi ve Türkleşme süreci başlamıştır.
Türk nüfusunun Anadolu’da yoğunlaşması için İskan politikası uygulamışlardır. Dini bakımdan Abbasi halifeliğine bağlanmışlardır. Türk İslam dünyasının siyasi liderliğini ele geçirmişlerdir. Batıni tarikatının zararlı çalışmalarını önlemeye çalışmışlar fakat başarılı olamamışlardır.
Melikşah döneminde Anadolu, Suriye ve Kudüs alındı, Melikşah’ın ölümü ile de ülkede taht kavgaları çıkmaya başlamıştır. 1141 Katvan Savaşında Moğol Asıllı Karahıtaylılara yenilen Selçukluların bir süre sonra 1157 yılında Oğuzların ayaklanması ile Türkistan ilk kez Putperest bir toplumun egemenliği altına girmiştir.
BÜYÜK SELÇUKLU DEVLETİ’NİN YIKILIŞ NEDENLERİ
1. Atabeylerin bağımsızlıklarını ilan etmesi
2. Zararlı akımların yayılması ve faaliyetleri (Batınilik, Karmatilik vb.)
3. Haçlı seferlerinin olumsuz etkileri
4. Eski Türk devlet yönetimi anlayışı.(hanedanlık anlayışı)
5. Yanlış politikalarla Türklerin küstürülmesi
6. Oğuzların isyan etmesi
7. Abbasi halifelerinin ayrılıkçı faaliyetleri
8. 1141 Katvan Savaşı (Moğol tehlikesinin önlenememesi)
Kaynak adres : http://www.tarihin.com/turk-islam-devletleri/buyuk-selcuklular.html.html
Yorum yapabilmek için giriş yapmalısınız.